Umetničko odeljenje Narodnog muzeja u Zrenjaninu čuva ulje na platnu (ZLU br. 220) jednog od najuspešnijih i najpriznatijih škotskih slikara pejzaža – Horacija Mekaloka. Platno predstavlja visoravan Škotske sa brdima prekrivenim mračnim i teškim oblacima. Nasuprot nemirnom planinskom masivu stoji rečica, koja vijugavo teče dolinom.
Slika iz Narodnog muzeja Zrenjanin nalazila se prethodno u vlasništvu Franca Nojhauzena, bogatog industrijalca, visokog zvaničnika Nacističke partije, generalnog opunomoćenika za privredu na teritoriji okupirane Srbije i prijatelja Hermana Geringa. Nakon rata, 1946. godine njegova imovina u vidu kaštela Nojhauzen je konfiskovana, a jedan manji deo materijala iz dvorca stigao je u Narodni muzej. Među pristiglim predmetima nalazila se i slika koja je prvobitno usled loše iščitanog potpisa slikara atribuisana nepostojećem slikaru H. Mulohu. Tom prilikom joj je dat i naziv „Predeo – Oluja na rajni“. Tako je ostalo sve do danas, kada nas je pravilno iščitan potpis slikara doveo do majstora škotskog slikarstva. Sa ovim saznanjem mora doći i do promene u samom nazivu slike, jer je sasvim očigledno da je na slici prikazan pejzažni predeo Škotske.
Horacio Mekalok (eng. Horatio McCulloch) je rođen 1805. godine u Glazgovu. Kao već oformljen dekorativni slikar seli se u Edinburg 1825. godine, gde nakon četiri godine prvi put izlaže u Kraljevskoj škotskoj akademiji. Radio je kao scenograf u pozorištu, a oslikavao je i javne prostore. Godine 1838. postaje redovni član Akademije u kojoj izlaže kontinuirano sve do svoje smrti. Van Škotske izlagao je samo jednom, i to u Londonu 1843. godine. Još za života list „Tajms“ je ovog slikara upoređivao sačuvenim Vilijamom Tarnerom, dok je njegov romantični dramatično poetski pristup slikama ostavljao bez daha onovremenu klijentelu i stručnu javnost. Najveći deo života proveo je radeći na terenu i u svojoj kući u Dunavskoj ulici u Edinburgu. Umire 1867. godine, bez potomaka.
Dela Horacija Mekaloka danas se čuvaju u Škotskoj nacionalnoj galeriji, Kraljevskoj škotskoj akademiji za umetnost i arhitekturu, u muzejima u Edinburgu, Glazgovu, Aberdinu, Jorku, Dandiju, kao i u brojnim privatnim kolekcijama. Neposredno posle smrti slikara rađene su reprodukcije njegovih dela u vidu grafika, što se očuvalo do dan danas, ali u formi postera. Najskuplje prodato platno ovog umetnika zove se „Dvorac Kilurn“ i prodato je prošle godine putem aukcijske kuće Sotbi za 286.000 dolara.
Slika Horacija Mekaloka „Predeo iz Škotske“ se od 2005. godine nalazi u stalnoj postavci Umetničkog odeljenja zrenjaninskog Narodnog muzeja i svakodnevno je dostupna publici.
Kustos – istoričar umetnosti Dejan Vorgić
