Izložba pod nazivom „Neorenesansni duh Mediterana u Banatu” biće svečano otvorena u Salonu Narodnog muzeja Zrenjanin u četvrtak, 20. novembra 2025, u 19 časova. Autor istoimenog projekta i izložbe je Dejan Vorgić, kustos istoričar umetnosti Narodnog muzeja Zrenjanin, a tematske celine koje su obrađene su: Neorenesansna arhitektura i objekti kulturnih institucija Zrenjanina, Eho renesanse: kopije dela Leonarda da Vinčija i Rafaela u rimokatoličkim crkvama Zrenjanina, Mediteranska majolika u enterijeru Velikog Bečkereka–Petrovgrada–Zrenjanina (XIX–XX vek), Prvobitna školjka u sobi: (neo)renesansni duh Todora Manojlovića, Renesansna književnost i primenjena grafika u gradu na Begeju i Renesansni Jadran u foto-putopisu petrovgradske porodice Gros–Štagelšmit.
Osnovu projekta pod nazivom „Neorenesansni duh Mediterana u (srednjem) Banatu” čini kompleksna izložba sastavljena od pet izložbenih postavki različitog obima i jedne video prezentacije koje predstavljaju neorenesansno kulturno nasleđe grada Zrenjanina XIX i XX veka, kroz vizuru arhitekture, zidnog religioznog slikarstva, primenjene umetnosti (majolika u enterijeru), renesansne literature, putovanja i ličnosti književnika i likovnog kritičara Todora Manojlovića. Ovi tematski svedoci prošlih vremena u vidu ponavljajućeg neprekidnog niza izlomljenih linija antičkog meandra, predstavljaju simbole promena, preporoda i kontinuiteta nekadašnjeg Velikog Bečkereka, a danas Zrenjanina.
U istraživačkom smislu „Neorenesansni duh Mediterana u Banatu” je sublimirao više osnovnih tema (eksterijer, enterijer, mobilnost, obrazovanje, umetnički duh i dr.). Cilj je bio da se kulturno nasleđe Zrenjanina predstavi u jednom novom i drugačijem svetlu i duhu, sa akcentom na uticaje koji su stizali sa Mediterana, pre svega Italije. Izložbene postavke, koje prati obimna studijska monografija, su suštinski platforma za niz pratećih dešavanja i događaja. Ciljevi projekta su idealistički i teže ka obnovi i preporodu (renesansi) kulture u gradu. Tumačeći prošlost želimo da podstaknemo budućnost kulturne politike i brigu o kulturnom nasleđu grada Zrenjanina. Projekat počiva na saradnji brojnih pojedinaca i različitih institucija čime se dobija neophodna širina u razmeni ideja i njihovoj primeni.
Izložbene postavke biće realizovane u Salonu, Malom salonu i holovima prizemlja i prvog sprata Narodnog muzeja Zrenjanin, i trajaće do kraja januara 2026. godine. Izložbu čini više od 160 eksponata koje potiču iz nekoliko kulturnih institucije iz grada, privatnih kolekcija, Rukopisnog odeljenja i Biblioteke Matice srpske, kao i Muzeja Vojvodine. Projekat je deo programa „Zrenjanin prestonica kulture 2025: Meandri grada. Tokovi kulture“.
