Specijalna biblioteka Narodnog muzeja u Zrenjaninu
Specijalna biblioteka Narodnog muzeja Zrenjanin bibliotečko poslovanje upravlja prema Muzeju, kao matičnoj instituciji kojoj pripada, a deluje kao zasebna organizaciona celina od 1989. godine. Biblioteka poseduje fond od preko 10.000 publikacija različite građe i vrste iz oblasti arheologije, istorije, etnologije, umetnosti, muzeologije. Najzastupljenije su monografske i serijske publikacije, a posebno možemo izdvojiti Zbirku izložbenih kataloga, Zbirku stare i retke knjige, kao i Zbirku filmskih plakata. U vlasništvu Biblioteke od nedavno se nalazi i biblioteka porodice Županski, koja je deo depandansa Muzeja u Spomen-kući Slavka Županskog. Fond Specijalne biblioteke otvoren je za sve potencijalne korisnike koji se bave naučnim radom ili koji su zainteresovani za građu koju posedujemo. Sve informacije o fondu, korišćenju i pozajmici publikacija možete dobiti od rukovodioca biblioteke Bojane Petraš (kontakt telefon: 023/561–841; mejl adresa: vidovicbojana.nmz@gmail.com).
Fond Specijalne biblioteke
Fond u slobodnom pristupu delimo prema građi i u nekoliko kategorija – monografije, serijske publikacije i izložbeni katalozi.
Monografije: preko 7000 publikacija, koje obuhvataju teme iz arheologije, etnologije, istorije, istorije umetnosti i muzeologije.
Serijske publikacije: uglavnom stručni časopisi, mahom zbornici, glasnici i časopisi koje izdaju drugi muzeji u zemlji.
Izložbeni katalozi: zbirka koja prati rad našeg muzeja, u kojoj su sačuvani katalozi skoro svih izložbi održanih u muzeju (od pedesetih godina prošlog veka do danas), kao i izložbeni katalozi drugih kulturnih ustanova u zemlji i regionu, koje dobijamo pretežno razmenom.
Stara i retka zbirka knjiga sadrži oko 250 publikacija na različitim jezicima (srpski, nemački, mađarski, latinski i dr.), a obuhvata period od 16. do 20. veka. Tematika knjiga bavi se uglavnom svim sferama kulturnog i društvenog života – religijom, naukom, umetnošću itd. Zastupljena je beletristika, udžbenici, almanasi, traktati, enciklopedije, leksikoni, biblije, naučna dela iz filozofije, medicine, prava, tehnike, muzike i dr. Najzastupljenije su publikacije religijske sadržine, najčešće biblije, molitvenici i kanoni, pa je tako i najstarija sačuvana knjiga iz Zbirke upravo rukopisni rimokatolički molitvenik iz 1552. godine.
Zbirka filmskih plakata: Narodni muzej Zrenjanin je ugovorom o poklonu dobio bogatu zbirku plakata sa tematikom jugoslovenske kinematografije u periodu od 1948. godine, sve do početka devedesetih godina 20. veka. Plakati su pripadali nekadašnjem Preduzeću za prikazivanje filmova Banat film. Kolekcija broji preko 450 naslova jugoslovenske kinematografije. Plakati iz ove poklon–zbirke nekada su najavljivali najznačajnije i najpopularnije filmove kao što su: Slavica, Valter brani Sarajevo, Užička republika, Pop Ćira i pop Spira, Skupljači perja, Sjećaš li se Doli Bel, Rad na određeno vreme, Nacionalna klasa, Maratonci trče počasni krug i mnoge druge.
Spomen-kuća Slavka Županskog – porodična biblioteka: U Spomen-kući dr Slavka Županskog, borca za nacionalna prava Srba i osnivača Prvog srpskog narodnog odbora, sačuvana je porodična biblioteka koja broji oko 322 publikacije, izuzetne vrednosti i različitog sadržaja. Porodične biblioteke su izuzetno značajne, jer prikazuju, dopunjuju i zaokružuju kompletnu sliku jedne porodice i njihove zajedničke priče. U ovom bogatom književnom fondu možemo pronaći publikacije koje pokrivaju različitu tematiku – od rečnika, biblija, beletristike, do knjiga u kojima se pisalo o muzici, slikarstvu, arhitekturi, pa sve do klasičnih dela srpskih i drugih značajnih pisaca poput Adrića, Nušića, Crnjanskog, Njegoša, Ćosića, Čehova, Dostojevskog, Šekspira, Dikensa, Kafke i drugih.
